In de huidige krappe arbeidsmarkt is het werven en behouden van goede medewerkers van groot belang. Je kunt de medewerkers voor langere tijd aan je bedrijf binden door hen mee te laten delen in het resultaat van de onderneming. De werknemersparticipatie is daarvoor bij uitstek geschikt. Ongeveer drie jaar geleden heb ik al geblogd over het meer algemeen belastingvrij participeren in een bedrijf. In deze blog ga ik specifiek in op de fiscale en juridische kansen en valkuilen van een werknemersparticipatie.
Wat is een werknemersparticipatie?
Met een werknemersparticipatie doel ik op het toekennen van aandelen in het bedrijf aan één of meerdere medewerkers. Door medewerkers aandelen te laten verkrijgen in de onderneming delen zij mee in het jaarlijkse resultaat. Maar misschien nog wel belangrijker: zij delen ook mee in de toekomstige waardeontwikkeling van het bedrijf. Medewerkers bouwen mee aan de groei van de onderneming. Bij verkoop van de aandelen in de toekomst zien zij daar een extra financiële vergoeding voor terug.
Naast winstrechten is aan aandelen ook zeggenschap verbonden. Of je het wenselijk vindt je medewerkers ook (beperkte) zeggenschap te geven laat ik graag aan jou. Het is in ieder geval mogelijk om deze zeggenschap uit te sluiten.
Hoe laat ik mijn werknemers participeren ?
Het opzetten van een werknemersparticipatie kan eenvoudig door een deel van de aandelen te verkopen aan jouw medewerker(s). De medewerkers krijgen daarmee automatisch een stukje zeggenschap in de vergadering van aandeelhouders van de vennootschap. Ik ga ervan uit dat de medewerkers een minderheid van de aandelen verkrijgen. In dat geval hebben zij geen doorslaggevende stem. Wel mogen zij bij alle vergaderingen van aandeelhouders aansluiten. Je moet de medewerkers dan ook voor deze vergaderingen uitnodigen.
Als je deze zeggenschap niet wenselijk vindt, kun je die uitsluiten. Dat kan op verschillende manieren. De meeste flexibiliteit en mogelijkheden biedt een zogenoemd stichting administratiekantoor, kortweg STAK. Je brengt de aandelen in je vennootschap onder in een stichting. In ruil voor de aandelen in de vennootschap geeft de STAK certificaten van aandelen uit. Deze certificaten geven recht op de waarde van de ingebrachte aandelen en op de uitkeringen zoals dividend. Met andere woorden: de certificaten geven recht op het financieel-economische belang van de aandelen. Het bestuur van de stichting (de STAK) heeft de zeggenschap over de aandelen. Bij oprichting van de STAK benoem je jezelf tot het enig bestuur. Daarmee houd je dus de volledige zeggenschap over de aandelen. Je bepaalt verder dat de certificaathouders niet bij een vergadering van aandeelhouders mogen zijn. Zo beperk je de rechten tot bijna alleen financiële rechten en blijf je baas over je eigen bedrijf.
De belastingdienst kijkt mee
Ook fiscaal biedt een werknemersparticipatie voordelen. Een participatie van minder dan 5% is voor de inkomstenbelasting belast in box 3. Dat is dus gelijk aan iedere andere belegging. Bij een belang van tenminste 5% is de participatie belast in Box 2.
Beide “boxen” zijn op dit moment fiscaal voordeliger dan de belastingheffing over salaris. Het toekennen van een bonus aan je medewerkers is al snel belast tegen een tarief van tenminste 49,5%. Nog afgezien van eventuele toeslagen die de medewerkers daardoor kunnen missen.
Is het een echte participatie of is het verkapt loon?
Dat is ook de reden dat de belastingdienst meekijkt en kritisch is op werknemersparticipaties. Gaan zij echt in het bedrijf participeren of is het een verkapte bonus?
De belastingdienst kijkt al bij het opzetten van de participatie mee. Stel je medewerkers krijgen de aandelen in de onderneming gratis of tegen een lage koopprijs. Dan is er sprake van loon. Dit loon berekent de belastingdienst als volgt:
– Waarde in het economisch verkeer (marktwaarde) van de aandelen
– Af: bedrag dat de medewerkers voor de aandelen betalen -/-
– Loon voor de loonheffing
Over dit loon moet je als werkgever loonheffing inhouden en afdragen. Dat is al snel tenminste 49,5%.
Bij het opzetten van een werknemersparticipatie is het dus van belang om een reële waarde van je onderneming te bepalen. Het kan wenselijk zijn om deze waarde vooraf met de belastingdienst af te stemmen om ongewenste naheffingen achteraf te voorkomen.
Maakt het uit hoe de medewerkers de aandelen betalen?
De werknemers moeten voor de certificaten (of aandelen) dus een reële koopsom betalen. Vaak zullen zij niet in de gelegenheid zijn de aandelen met eigen geld te betalen. Het is dan gebruikelijk dat zij de koopsom geheel of gedeeltelijk aan je schuldig blijven. Als je de lening tegen (te) gunstige voorwaarden aan je medewerkers verstrekt kan de belastingdienst dat ook als loon aanmerken.
Aan de slag dan maar!
De werknemersparticipatie biedt medewerkers bij groei en mooie resultaten financiële voordelen. Dat maakt het mogelijk je medewerkers voor langere tijd aan je bedrijf te binden. De afgelopen jaren hebben mijn collega’s en ik veel ervaring opgedaan met het opzetten van een werknemersparticipatie. Ik weet inmiddels dat een zorgvuldig inrichting van belang is. Bel me gerust met je vragen. Ik ben je met mijn kennis en ervaring graag van dienst.
als werknemer certifcaten heeft gekocht in het bedrijf. stel 2% en aankoopbedrag is 20k.(wat reeel is)
Welk bedrag moet werknemer in IB in box 3 opnemen als de waarde in het bedrijf bijvoorbeeld na 3 jaar is verdubbeld?
Als de participatie van 2% een waarde van € 20.000 heeft dan is dat de waarde die de werknemer aan moet geven. In (de huidige) box 3 moet je de werkelijke waarde aangeven. Als deze verdubbelt dan is de waarde dus voor box 3 € 40.000. Doorgaans verstrekt de werkgever jaarlijks een overzicht van de waarde per participatie, zodat de werknemer eenvoudig zijn of haar aangifte kan doen.